Metryczka filmu (Informacje wstępne)
- Tytuł polski: Jak zostać królem
- Tytuł oryginalny: The King’s Speech
- Rok produkcji/premiery: 2010 (premiera światowa: 6 września 2010; premiera w Polsce: 28 stycznia 2011)
- Kraj(e) produkcji: Wielka Brytania, USA, Australia
- Gatunek: Dramat historyczny, Biograficzny
- Czas trwania: 118 minut
- Reżyseria: Tom Hooper
- Scenariusz: David Seidler
- Na podstawie: Scenariusz oryginalny (oparty na prawdziwych wydarzeniach).
- Główna obsada:
- Colin Firth (jako Król Jerzy VI „Bertie”)
- Geoffrey Rush (jako Lionel Logue)
- Helena Bonham Carter (jako Królowa Elżbieta)
- Guy Pearce (jako Król Edward VIII)
- Michael Gambon (jako Król Jerzy V)
- Timothy Spall (jako Winston Churchill)
- Derek Jacobi (jako Arcybiskup Cosmo Lang)
- Jennifer Ehle (jako Myrtle Logue)
- Claire Bloom (jako Królowa Maria)
- Muzyka: Alexandre Desplat
- Zdjęcia: Danny Cohen
- Produkcja: See-Saw Films, Bedlam Productions, The Weinstein Company
- Dystrybucja w Polsce: Monolith Films
Wstęp – pierwsze wrażenia i ogólny zarys
„Jak zostać królem” w reżyserii Toma Hoopera to elegancki, inteligentny i niezwykle poruszający dramat historyczny, który opowiada o nieznanej szerzej walce króla Jerzego VI z wyniszczającym jąkaniem. Film, nagrodzony czterema Oscarami (w tym za Najlepszy Film, Reżyserię, Scenariusz Oryginalny i dla Najlepszego Aktora), skupia się na niezwykłej relacji między przyszłym monarchą a jego niekonwencjonalnym australijskim logopedą, Lionelem Logue’em. To kino kameralne, oparte na mistrzowskim aktorstwie i błyskotliwych dialogach, które w subtelny sposób łączy osobisty dramat bohatera z historycznym tłem narastającego zagrożenia II wojny światowej. To inspirująca opowieść o przełamywaniu własnych słabości i sile niezwykłej przyjaźni.
Opis fabuły (bez kluczowych spoilerów)
Książę Albert, książę Yorku (Colin Firth), zwany w rodzinie „Bertie”, od dziecka zmaga się z ciężkim jąkaniem, co czyni każde publiczne wystąpienie prawdziwą torturą. Jako drugi syn króla Jerzego V (Michael Gambon), nie jest przewidziany do objęcia tronu, jednak jego dolegliwość jest źródłem frustracji i wstydu w epoce, w której radio staje się kluczowym narzędziem komunikacji z narodem. Po wielu nieudanych próbach leczenia u konwencjonalnych specjalistów, jego żona, Elżbieta (Helena Bonham Carter), odnajduje Lionela Logue’a (Geoffrey Rush), ekscentrycznego australijskiego logopedę o niekonwencjonalnych metodach. Początkowo sceptyczny i urażony brakiem formalizmu ze strony Logue’a, Bertie niechętnie poddaje się terapii. Stopniowo, dzięki cierpliwości, poczuciu humoru i psychologicznemu podejściu Lionela, między mężczyznami rodzi się niezwykła więź, wykraczająca poza relację pacjent-terapeuta. Sytuacja Bertiego diametralnie się zmienia, gdy jego starszy brat, król Edward VIII (Guy Pearce), abdykuje, by poślubić amerykańską rozwódkę Wallis Simpson. Bertie, jako Jerzy VI, nieoczekiwanie musi objąć tron w niezwykle trudnym momencie historii – w przededniu II wojny światowej. Jego największym wyzwaniem staje się wygłoszenie przemówienia radiowego do narodu, które ma zjednoczyć Imperium Brytyjskie w obliczu wojny z nazistowskimi Niemcami. W tej próbie może liczyć tylko na pomoc swojego przyjaciela i logopedy, Lionela.
Analiza elementów filmowych
Reżyseria i scenariusz
Tom Hooper („Les Misérables: Nędznicy”, „Dziewczyna z portretu”) reżyseruje film z dużą dbałością o detale i psychologiczną wiarygodność postaci. Jego styl jest klasyczny i elegancki, a nietypowe kadrowanie (często umieszczanie postaci na skraju ekranu) potęguje poczucie alienacji i dyskomfortu głównego bohatera. Hooper mistrzowsko buduje intymną atmosferę, skupiając się na relacji między dwoma głównymi bohaterami. Scenariusz Davida Seidlera, nagrodzony Oscarem, jest absolutnym majstersztykiem. Oparty na niedawno odkrytych dziennikach Lionela Logue’a, jest pełen błyskotliwych, dowcipnych i poruszających dialogów. Historia jest doskonale skonstruowana, a konflikt wewnętrzny bohatera i jego droga do przezwyciężenia słabości są przedstawione w sposób niezwykle angażujący. Scenariusz idealnie balansuje między osobistym dramatem a historycznym tłem.
Aktorstwo
Colin Firth w roli króla Jerzego VI tworzy kreację życia, za którą zasłużenie otrzymał Oscara. Jego portret człowieka zmagającego się z jąkaniem jest niezwykle wiarygodny, pełen bólu, frustracji, ale także godności i rosnącej siły. Firth mistrzowsko oddaje zarówno fizyczne, jak i psychiczne aspekty dolegliwości swojego bohatera. Geoffrey Rush jako Lionel Logue jest równie znakomity. Jego postać to mieszanka ekscentryzmu, ciepła, inteligencji i empatii. Chemia między Firthem a Rushem jest sercem filmu – ich słowne potyczki, wspólne ćwiczenia i rodząca się przyjaźń to prawdziwa uczta aktorska. Helena Bonham Carter jako królowa Elżbieta (późniejsza Królowa Matka) tworzy poruszający portret silnej, kochającej i wspierającej żony, która jest opoką dla swojego męża. Guy Pearce jako Edward VIII i Michael Gambon jako Jerzy V również tworzą wyraziste postacie.
Aspekty techniczne i wizualne
Zdjęcia Danny’ego Cohena są stylowe i klaustrofobiczne, często wykorzystując szerokokątne obiektywy i nietypowe kompozycje, by oddać stan psychiczny bohatera. Kolorystyka jest stonowana i elegancka. Montaż (Tariq Anwar) jest precyzyjny, nadając filmowi odpowiedni rytm. Scenografia (Eve Stewart) i kostiumy (Jenny Beavan), nagrodzone Oscarem, perfekcyjnie odtwarzają realia Anglii lat 30. i 40. XX wieku, od skromnego gabinetu Logue’a po majestatyczne wnętrza pałaców.
Muzyka i dźwięk
Subtelna i elegancka ścieżka dźwiękowa Alexandre’a Desplata doskonale buduje atmosferę. Jednak kluczową rolę odgrywają tu fragmenty muzyki klasycznej, zwłaszcza VII Symfonii Beethovena, wykorzystane w kulminacyjnej scenie przemówienia, co potęguje jej dramatyzm i emocjonalny ciężar.
Głębsze spojrzenie – tematyka, przesłanie, interpretacje
„Jak zostać królem” to przede wszystkim inspirująca opowieść o przezwyciężaniu własnych słabości i lęków. Walka Bertiego z jąkaniem staje się metaforą każdej ludzkiej walki z wewnętrznymi demonami i ograniczeniami, zarówno tymi narzuconymi przez naturę, jak i przez otoczenie. Film jest pięknym portretem niezwykłej przyjaźni, która przekracza bariery klasowe i społeczne. Relacja między przyszłym królem a skromnym logopedą z Australii, oparta na wzajemnym szacunku, zaufaniu i szczerości, staje się kluczem do sukcesu. Wątek obowiązku i odpowiedzialności w obliczu historii jest niezwykle istotny. Bertie, mimo osobistych trudności, musi sprostać roli przywódcy narodu w jednym z najtrudniejszych momentów w historii. Film pokazuje, jak osobista walka przeplata się z wielką historią. Przesłanie filmu jest uniwersalne i podnoszące na duchu: każdy z nas ma swój głos i może go odnaleźć, często dzięki pomocy i wsparciu drugiej osoby. To także opowieść o tym, że prawdziwa siła tkwi nie w braku słabości, ale w odwadze, by się z nimi mierzyć.
Mocne strony filmu
- Wybitna, nagrodzona Oscarem kreacja Colina Firtha.
- Znakomity występ Geoffreya Rusha i Heleny Bonham Carter.
- Mistrzowski, błyskotliwy i poruszający scenariusz Davida Seidlera.
- Pewna i stylowa reżyseria Toma Hoopera.
- Inspirująca i podnosząca na duchu historia oparta na faktach.
- Udane połączenie dramatu osobistego z filmem historycznym.
- Film, który bawi, wzrusza i uczy.
Słabsze strony / potencjalne rozczarowania
- Dla niektórych widzów nietypowe kadrowanie może być nieco manieryczne.
- Tempo filmu jest dość powolne i oparte głównie na dialogach, co może nie przypaść do gustu fanom kina akcji.
- Niektóre aspekty historyczne są uproszczone na potrzeby fabuły.
Dla kogo ten film? (Grupa docelowa)
„Jak zostać królem” to propozycja dla widzów ceniących inteligentne, eleganckie kino historyczne i dramaty oparte na mistrzowskim aktorstwie. Film z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom brytyjskiego kina, a także osobom zainteresowanym historią rodziny królewskiej. To kino dla tych, którzy szukają w filmie czegoś więcej niż tylko rozrywki – inspiracji, wzruszenia i wnikliwego portretu psychologicznego.
Podsumowanie i ocena końcowa
„Jak zostać królem” to film niemal doskonały w swojej kategorii. Tom Hooper i David Seidler stworzyli dzieło, które jest jednocześnie wciągającym dramatem historycznym, inspirującą opowieścią o przezwyciężaniu słabości i poruszającym portretem niezwykłej przyjaźni. Wybitne kreacje aktorskie, na czele z fenomenalnym Colinem Firthem, błyskotliwy scenariusz i elegancka realizacja składają się na film, który w pełni zasłużenie zdobył najważniejsze nagrody filmowe. To kino mądre, wzruszające i podnoszące na duchu. Ocena: 9/10 – Królewska opowieść o odnajdywaniu głosu.
FAQ (Najczęściej Zadawane Pytania)
- Czy film jest wierny historycznym faktom? Tak, film w dużej mierze opiera się na faktach i korzysta z niedawno odkrytych dzienników Lionela Logue’a. Relacja między królem Jerzym VI a jego logopedą, a także kluczowe wydarzenia historyczne, są przedstawione z dużą dokładnością, choć na potrzeby dramaturgii dokonano pewnych skrótów i kondensacji czasu.
- Czy scenarzysta David Seidler sam się jąkał? Tak, David Seidler w dzieciństwie sam zmagał się z jąkaniem i jako młody człowiek, słysząc przemówienie króla Jerzego VI, zainspirował się jego historią. Napisanie tego scenariusza było dla niego bardzo osobistym projektem.
- Jakie Oscary zdobył film? Film zdobył 4 Oscary w najważniejszych kategoriach: Najlepszy Film, Najlepsza Reżyseria (Tom Hooper), Najlepszy Aktor Pierwszoplanowy (Colin Firth) i Najlepszy Scenariusz Oryginalny (David Seidler).
- Czy Lionel Logue rzeczywiście był obecny podczas historycznego przemówienia króla? Tak, Lionel Logue był obecny w pomieszczeniu, z którego król Jerzy VI wygłaszał swoje słynne przemówienie po przystąpieniu Wielkiej Brytanii do II wojny światowej, by wspierać go i pomagać mu w trudnych momentach.