Metryczka filmu (Informacje wstępne)
- Tytuł polski: Artemis Fowl
- Tytuł oryginalny: Artemis Fowl
- Rok produkcji/premiery: 2020 (premiera światowa na platformie Disney+: 12 czerwca 2020)
- Kraj(e) produkcji: USA
- Gatunek: Fantasy, Przygodowy, Sci-Fi, Familijny, Akcja
- Czas trwania: 95 minut
- Reżyseria: Kenneth Branagh
- Scenariusz: Conor McPherson, Hamish McColl
- Na podstawie: Serii książek „Artemis Fowl” autorstwa Eoina Colfera (głównie pierwszej części).
- Główna obsada:
- Ferdia Shaw (jako Artemis Fowl II)
- Lara McDonnell (jako Holly Short)
- Josh Gad (jako Mulch Diggums)
- Tamara Smart (jako Juliet Butler)
- Nonso Anozie (jako Domovoi Butler)
- Colin Farrell (jako Artemis Fowl I)
- Judi Dench (jako Komendantka Root)
- Hong Chau (jako Opal Koboi – w usuniętej scenie, widoczna w tle)
- Muzyka: Patrick Doyle
- Zdjęcia: Haris Zambarloukos
- Produkcja: Walt Disney Pictures, TriBeCa Productions, MarKiar Productions
- Dystrybucja w Polsce: Disney+
Wstęp – pierwsze wrażenia i ogólny zarys
„Artemis Fowl”, długo oczekiwana adaptacja popularnej serii książek Eoina Colfera, miała być początkiem nowej, magicznej franczyzy Disneya. Z Kennethem Branaghem za sterami i obiecującą obsadą, oczekiwania były wysokie. Niestety, film okazał się być jednym z największych rozczarowań ostatnich lat – chaotyczną, pozbawioną ducha oryginału i fabularnie niespójną produkcją, która nie zadowoliła ani fanów książek, ani nowych widzów. Skrócony czas trwania, pospieszna narracja i drastyczne zmiany w stosunku do materiału źródłowego sprawiły, że „Artemis Fowl” to przykład, jak nie adaptować literatury młodzieżowej.
Opis fabuły (bez kluczowych spoilerów)
Dwunastoletni Artemis Fowl II (Ferdia Shaw) to genialny, aczkolwiek nieco arogancki, potomek długiej linii kryminalnych geniuszy. Mieszka w luksusowej posiadłości Fowl Manor w Irlandii wraz ze swoim lojalnym ochroniarzem i służącym, Domovoiem Butlerem (Nonso Anozie). Gdy jego ojciec, Artemis Fowl I (Colin Farrell), zostaje porwany przez tajemniczą, magiczną istotę znaną jako Opal Koboi, młody Artemis dowiaduje się o istnieniu sekretnego świata wróżek, elfów, krasnoludów i innych magicznych stworzeń, które żyją pod powierzchnią ziemi. Aby ocalić ojca, Artemis musi odzyskać potężny artefakt zwany Aculusem, który wpadł w niepowołane ręce. W tym celu porywa kapitan Holly Short (Lara McDonnell) z sił specjalnych LEPrecon (Lower Elements Police Reconnaissance) – pierwszą kobietę-elfa w tej formacji. Razem z Butlerem i jego siostrzenicą Juliet (Tamara Smart) oraz z pomocą krasnoluda-kleptomana Mulcha Diggumsa (Josh Gad), Artemis musi stawić czoła siłom magicznego świata i odkryć prawdę o przeszłości swojej rodziny oraz naturze Aculusa, zanim będzie za późno.
Analiza elementów filmowych
Reżyseria i scenariusz
Trudno uwierzyć, że za reżyserię tego filmu odpowiada tak doświadczony twórca jak Kenneth Branagh. Jego praca jest tu pozbawiona charakterystycznego stylu i energii. Film sprawia wrażenie poszatkowanego, pospiesznego i chaotycznego. Wiele scen wydaje się być wyrwanych z kontekstu, a narracja skacze między wątkami bez ładu i składu. Scenariusz Conora McPhersona i Hamisha McColla jest największą bolączką filmu. Drastycznie odbiega od materiału źródłowego, zmieniając charakter kluczowych postaci (zwłaszcza Artemisa, który w książkach jest antybohaterem, a tu został złagodzony), upraszczając złożoną mitologię i wprowadzając niepotrzebne zmiany fabularne. Fabuła jest niespójna, pełna dziur logicznych i pozbawiona napięcia. Dialogi są często banalne, a motywacje postaci niejasne. Narracja z offu, prowadzona przez Mulcha Diggumsa, próbuje łatać dziury w scenariuszu, ale czyni to w sposób nieudolny i irytujący.
Aktorstwo
Młody Ferdia Shaw jako Artemis Fowl II niestety nie radzi sobie z ciężarem głównej roli. Jego interpretacja jest sztywna, pozbawiona charyzmy i trudno uwierzyć w geniusz czy przebiegłość jego postaci. Lara McDonnell jako Holly Short jest poprawna, ale jej postać również została spłycona w stosunku do książkowego oryginału. Josh Gad jako Mulch Diggums próbuje być elementem komicznym, ale jego narracja i żarty często są wymuszone. Nonso Anozie jako Butler jest solidny, ale jego potencjał nie został w pełni wykorzystany. Colin Farrell w roli ojca Artemisa ma niewielką i mało znaczącą rolę. Judi Dench jako Komendantka Root, z charakterystycznym, głębokim głosem, jest jedną z niewielu jasnych postaci, choć jej interpretacja również odbiega od książkowego pierwowzoru.
Aspekty techniczne i wizualne
Od strony technicznej film jest nierówny. Efekty specjalne są na przyzwoitym poziomie, a świat magicznych stworzeń i ich technologia są momentami pomysłowe. Jednak nawet one nie są w stanie zrekompensować braków fabularnych. Zdjęcia Harisa Zambarloukosa są poprawne, ale bez większego polotu. Montaż (Matthew Tucker) jest chaotyczny i przyczynia się do wrażenia poszatkowanej narracji.
Muzyka i dźwięk
Ścieżka dźwiękowa Patricka Doyle’a jest typowa dla kina fantasy, ale nie zapada specjalnie w pamięć i ginie w ogólnym chaosie filmu.
Głębsze spojrzenie – tematyka, przesłanie, interpretacje
Film próbuje dotykać tematów takich jak znaczenie rodziny, dziedzictwa i odpowiedzialności. Artemis, próbując ocalić ojca, musi zmierzyć się z przeszłością swojej rodziny i odkryć własne powołanie. Wątek konfliktu między światem ludzi a światem magicznych stworzeń jest obecny, ale potraktowany bardzo powierzchownie. Brakuje tu głębszej refleksji nad naturą tego konfliktu czy możliwością współistnienia. Próba pokazania przemiany Artemisa z aroganckiego geniusza w bardziej empatycznego bohatera jest jednym z głównych założeń fabularnych, ale ze względu na słaby scenariusz i pospieszną narrację, ta przemiana jest mało wiarygodna. Niestety, potencjalnie interesujące tematy giną w natłoku chaotycznej akcji i fabularnych uproszczeń, a film nie oferuje żadnego głębszego przesłania.
Mocne strony filmu
- Kilka momentów z przyzwoitymi efektami specjalnymi.
- Judi Dench jako Komendantka Root (choć to kwestia dyskusyjna dla fanów książek).
- Potencjał materiału źródłowego (który niestety nie został wykorzystany).
Słabsze strony / potencjalne rozczarowania
- Chaotyczny, niespójny i pełen dziur logicznych scenariusz.
- Drastyczne i niekorzystne zmiany w stosunku do książkowego oryginału.
- Słabo napisane i źle zagrane postacie, zwłaszcza tytułowy bohater.
- Brak napięcia, humoru i magii, które cechowały książki.
- Pospieszna narracja i wrażenie, że wiele scen zostało wyciętych.
- Irytująca narracja z offu.
- Film jest po prostu nudny i nieangażujący.
- Ogromne rozczarowanie dla fanów serii książek.
Dla kogo ten film? (Grupa docelowa)
Trudno jednoznacznie określić grupę docelową tego filmu. Fani książek Eoina Colfera będą prawdopodobnie bardzo rozczarowani zmianami i spłyceniem historii. Nowi widzowie, niezaznajomieni z oryginałem, mogą poczuć się zagubieni w chaotycznej fabule i nieciekawych postaciach. Być może film miał być skierowany do młodszej widowni, ale nawet ona zasługuje na bardziej dopracowane i angażujące kino familijne.
Podsumowanie i ocena końcowa
„Artemis Fowl” to niestety podręcznikowy przykład tego, jak nie należy adaptować popularnej literatury młodzieżowej. Film Kennetha Branagha jest chaotyczny, pozbawiony ducha oryginału i zwyczajnie nudny. Drastyczne zmiany w fabule i charakterystyce postaci, słabe aktorstwo i niespójny scenariusz sprawiają, że seans jest męczącym doświadczeniem. To jedna z największych porażek Disneya ostatnich lat i ogromne rozczarowanie dla wszystkich, którzy czekali na godną ekranizację przygód młodego geniusza zbrodni. Lepiej sięgnąć po książki. Ocena: 2/10 – Katastrofalna adaptacja i filmowe rozczarowanie.
FAQ (Najczęściej Zadawane Pytania)
- Na jakiej książce (lub książkach) oparty jest film? Film luźno opiera się na pierwszej książce z serii Eoina Colfera, „Artemis Fowl”, ale czerpie również pewne elementy z drugiej części, „Artemis Fowl: Arktyczna przygoda”, jednocześnie wprowadzając wiele własnych, nieoryginalnych zmian.
- Dlaczego film tak bardzo różni się od książkowego oryginału? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Prawdopodobnie twórcy chcieli złagodzić postać Artemisa (który w książkach jest antybohaterem), uprościć fabułę dla młodszej widowni lub stworzyć bardziej typową dla Disneya historię. Niestety, te zmiany okazały się być bardzo niekorzystne.
- Czy film odniósł sukces? Nie, film „Artemis Fowl” spotkał się z bardzo negatywnymi recenzjami krytyków i fanów książek. Jego premiera kinowa została odwołana z powodu pandemii COVID-19, a film trafił bezpośrednio na platformę Disney+, gdzie również nie zdobył popularności. Uważany jest za jedną z największych klap finansowych i artystycznych Disneya.
- Czy planowane są sequele filmu? Biorąc pod uwagę katastrofalne przyjęcie filmu, powstanie sequeli jest wysoce nieprawdopodobne.