Metryczka filmu (Informacje wstępne)
- Tytuł polski: Pojutrze
- Tytuł oryginalny: The Day After Tomorrow
- Rok produkcji/premiery: 2004 (premiera światowa: 17 maja 2004; premiera w Polsce: 28 maja 2004)
- Kraj(e) produkcji: USA
- Gatunek: Akcja, Sci-Fi, Katastroficzny, Thriller
- Czas trwania: 124 minuty
- Reżyseria: Roland Emmerich
- Scenariusz: Roland Emmerich, Jeffrey Nachmanoff
- Na podstawie: Luźno inspirowany książką „The Coming Global Superstorm” autorstwa Arta Bella i Whitleya Striebera.
- Główna obsada:
- Dennis Quaid (jako Jack Hall)
- Jake Gyllenhaal (jako Sam Hall)
- Emmy Rossum (jako Laura Chapman)
- Ian Holm (jako Terry Rapson)
- Sela Ward (jako Dr Lucy Hall)
- Dash Mihok (jako Jason Evans)
- Jay O. Sanders (jako Frank Harris)
- Austin Nichols (jako J.D.)
- Arjay Smith (jako Brian Parks)
- Muzyka: Harald Kloser
- Zdjęcia: Ueli Steiger
- Produkcja: 20th Century Fox, Centropolis Entertainment, Lionsgate Films, The Mark Gordon Company
- Dystrybucja w Polsce: Cinepix
Wstęp – pierwsze wrażenia i ogólny zarys
„Pojutrze” to kolejny spektakularny film katastroficzny od Rolanda Emmericha, mistrza globalnej destrukcji, który tym razem bierze na warsztat gwałtowne zmiany klimatyczne prowadzące do nowej epoki lodowcowej. Film serwuje widzom serię zapierających dech w piersiach obrazów – od gigantycznych gradobić w Tokio, przez potężne tornada niszczące Los Angeles, po zalewany przez tsunami i ostatecznie zamarzający Nowy Jork. Choć od strony naukowej produkcja jest pełna uproszczeń i przesady, a fabuła opiera się na schematach, „Pojutrze” wciąż pozostaje jednym z najbardziej ikonicznych i widowiskowych filmów katastroficznych XXI wieku, który skutecznie dostarcza popcornowej rozrywki i (przynajmniej w zamyśle) skłania do refleksji nad wpływem człowieka na klimat.
Opis fabuły (bez kluczowych spoilerów)
Klimatolog Jack Hall (Dennis Quaid) podczas badań na Antarktydzie odkrywa dowody na gwałtowne ocieplenie klimatu, które może doprowadzić do katastrofalnego w skutkach załamania prądów oceanicznych i nadejścia nowej epoki lodowcowej. Jego ostrzeżenia są jednak bagatelizowane przez wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych i innych polityków. Wkrótce najgorsze prognozy Jacka zaczynają się sprawdzać. Na całym świecie dochodzi do serii ekstremalnych zjawisk pogodowych, a północna półkula zaczyna gwałtownie się ochładzać. Syn Jacka, Sam (Jake Gyllenhaal), wraz z przyjaciółmi, w tym z Laurą (Emmy Rossum), w której się podkochuje, bierze udział w konkursie naukowym w Nowym Jorku, gdy miasto zostaje zalane przez gigantyczną falę tsunami. Sam i grupa ocalałych znajdują schronienie w gmachu Nowojorskiej Biblioteki Publicznej, podczas gdy temperatura na zewnątrz spada do zabójczych poziomów, zamrażając wszystko w mgnieniu oka. Jack, dowiedziawszy się, że jego syn jest uwięziony w Nowym Jorku, postanawia wyruszyć mu na ratunek. Wraz z dwójką swoich współpracowników, Frankiem (Jay O. Sanders) i Jasonem (Dash Mihok), podejmuje desperacką i niezwykle niebezpieczną pieszą wędrówkę z Waszyngtonu do zamarzniętego Manhattanu, walcząc z ekstremalnym mrozem, by ocalić Sama, zanim będzie za późno.
Analiza elementów filmowych
Reżyseria i scenariusz
Roland Emmerich po raz kolejny udowadnia, że jest mistrzem w kreowaniu spektakularnych scen zniszczenia. Jego reżyseria skupia się na wizualnym rozmachu i dostarczaniu widzom jak największej dawki adrenaliny. Sceny kataklizmów są dynamiczne i efektowne, a obraz zamarzającego Nowego Jorku na stałe zapisał się w historii kina katastroficznego. Scenariusz, napisany przez Emmericha i Jeffreya Nachmanoffa, ma swoje problemy. Fabuła jest dość schematyczna i pełna naukowych nielogiczności (gwałtowność zmian klimatycznych jest skrajnie przesadzona na potrzeby filmu). Postacie są stereotypowe – odważny naukowiec-ojciec, jego syn próbujący udowodnić swoją wartość, sceptyczny polityk. Jednak mimo tych uproszczeń, wątek desperackiej podróży ojca na ratunek synowi jest wciągający i nadaje historii pewnego emocjonalnego wymiaru.
Aktorstwo
Dennis Quaid jako Jack Hall jest przekonujący w roli zdeterminowanego naukowca i ojca. Jake Gyllenhaal jako Sam Hall, w jednej ze swoich wczesnych ról, tworzy sympatyczną postać inteligentnego nastolatka, który musi szybko dorosnąć. Emmy Rossum jako Laura jest poprawna w roli obiektu uczuć Sama. Ian Holm w roli profesora Terry’ego Rapsona, kolegi Jacka z Wielkiej Brytanii, wnosi do filmu element powagi i tragizmu. Sela Ward jako Dr Lucy Hall, lekarka i żona Jacka, ma niewielką, ale istotną rolę.
Aspekty techniczne i wizualne
Głównym atutem filmu jest jego strona wizualna. Efekty specjalne, jak na 2004 rok, są imponujące i wciąż robią wrażenie. Sceny tornad niszczących Los Angeles, tsunami zalewającego Manhattan i zamarzającego miasta są niezwykle widowiskowe i zapadające w pamięć. Zdjęcia Ueli Steigera doskonale oddają skalę katastrofy, od globalnych ujęć z kosmosu po klaustrofobiczne sceny w zamarzniętej bibliotece. Montaż jest dynamiczny, co nadaje filmowi szybkie tempo.
Muzyka i dźwięk
Epicka i dramatyczna ścieżka dźwiękowa Haralda Klosera doskonale buduje napięcie i podkreśla monumentalność kataklizmu. Muzyka jest jednym z kluczowych elementów budujących atmosferę filmu.
Głębsze spojrzenie – tematyka, przesłanie, interpretacje
„Pojutrze” to przede wszystkim widowiskowe ostrzeżenie przed skutkami globalnego ocieplenia i ignorowania naukowych sygnałów. Choć film przedstawia katastrofę w sposób skrajnie przesadzony i nienaukowy, jego główne przesłanie o potrzebie dbania o planetę jest czytelne i wciąż aktualne. Film porusza temat przetrwania w ekstremalnych warunkach i ludzkiej solidarności w obliczu katastrofy. Wątek relacji ojciec-syn i rodziny jest sercem opowieści. Desperacka podróż Jacka na ratunek Samowi staje się dla nich okazją do odbudowania nadszarpniętych więzi. Przesłanie filmu jest jasne: lekceważenie zagrożeń klimatycznych może doprowadzić do katastrofy, ale nawet w najtrudniejszych czasach siła ludzkiego ducha i więzi rodzinnych może dać nadzieję na przetrwanie.
Mocne strony filmu
- Spektakularne i ikoniczne sceny katastrofy, zwłaszcza zamarzającego Nowego Jorku.
- Imponujące (jak na swoje czasy) efekty specjalne.
- Dynamiczna akcja i trzymające w napięciu sekwencje.
- Ważne, proekologiczne przesłanie (choć podane w uproszczonej formie).
- Solidna obsada, na czele z Dennisem Quaidem i Jake’em Gyllenhaalem.
- Czysta, bezpretensjonalna popcornowa rozrywka.
Słabsze strony / potencjalne rozczarowania
- Schematyczna i przewidywalna fabuła.
- Liczne nielogiczności i naukowe nieścisłości.
- Jednowymiarowe postacie i banalne dialogi.
- Nadmierny patos.
- Film nie unika klisz typowych dla kina katastroficznego Rolanda Emmericha.
Dla kogo ten film? (Grupa docelowa)
„Pojutrze” to propozycja dla miłośników kina katastroficznego w najczystszej postaci oraz dla fanów twórczości Rolanda Emmericha. Jeśli ktoś ceni przede wszystkim widowiskowe efekty specjalne, nieustanną akcję i globalną skalę zniszczeń, a mniej przejmuje się naukową dokładnością czy głębią postaci, będzie zachwycony. To idealny film na odmóżdżający seans.
Podsumowanie i ocena końcowa
„Pojutrze” to jeden z najbardziej rozpoznawalnych filmów katastroficznych XXI wieku i klasyczny przykład stylu Rolanda Emmericha. Film imponuje rozmachem wizualnym, a jego sceny niszczenia świata na stałe zapisały się w historii kina. Choć fabuła jest pełna nielogiczności, a postacie schematyczne, produkcja ta dostarcza solidnej dawki widowiskowej rozrywki i trzyma w napięciu. Mimo upływu lat, „Pojutrze” wciąż ogląda się z przyjemnością jako spektakularne, choć nieco naiwne, ostrzeżenie przed siłami natury. Ocena: 6.5/10 – Widowiskowa i ikoniczna, choć nielogiczna katastrofa.
FAQ (Najczęściej Zadawane Pytania)
- Jak bardzo naukowe podstawy filmu są niezgodne z rzeczywistością? Film jest notorycznie krytykowany przez klimatologów i naukowców za skrajne zniekształcenie i przyspieszenie procesów klimatycznych. Gwałtowna epoka lodowcowa, która w filmie nadchodzi w ciągu kilku dni, w rzeczywistości wymagałaby setek lub tysięcy lat. Film należy traktować jako czystą fikcję naukową, a nie dokument.
- Czy film wpłynął na debatę o zmianach klimatycznych? Tak, mimo swoich naukowych nieścisłości, film „Pojutrze” wzbudził szeroką publiczną debatę na temat globalnego ocieplenia i jego potencjalnych konsekwencji. Dla wielu widzów stał się wizualnym symbolem zagrożeń klimatycznych.
- Gdzie kręcono sceny w zamarzniętym Nowym Jorku? Większość scen kręcono w Montrealu w Kanadzie, wykorzystując obszerne scenografie i efekty specjalne do stworzenia iluzji zamarzniętego Manhattanu.
- Czy wilki, które atakują bohaterów, są realistycznym elementem? Scena ataku wilków, które uciekły z zoo, jest jednym z najbardziej krytykowanych i nielogicznych elementów filmu, dodanym prawdopodobnie w celu zwiększenia napięcia.