Książkową topką zamykamy nasz cykl LGBTQ+ związany z obchodami Pride Month. Po bardzo długich i zażartych dyskusjach, postanowiłyśmy zamiast zestawienia “top 5” zaproponować wam do czytania po jednej powieści przyporządkowanej do sześciu literek ze skrótu: L, G. B, T, Q oraz A. Przy niektórych stoczyłyśmy prawdziwą bitwę o swoich faworytów, u innych miałyśmy sporo problemów, aby znaleźć odpowiednio wartą polecenia książkową pozycję. Przy jednej nie osiągnęłyśmy żadnego konsensusu, dlatego nie znajdziecie tutaj I, pod którymi znalazłyby się powieści o osobach interseksualnych, jednak każda z redaktorek miała swój typ i żadna nie chciała ustąpić pola. Dlatego pozostaje nam we wstępie przypomnieć wam Orlando Wirginii Wolf oraz polecić Middlesex Jeffrey’a Eugenidesa czy Golden Boy Abigail Tarttelin, a także Mirror Empire Kameron Hurley i oczywiście Lewą rękę ciemności Ursuli Le Guin z adnotacją, żebyście sami zdecydowali, czy pasowałaby pod tę literkę (a poza tym po prostu warto tę książkę przeczytać).
Tu możecie przeczytać nasze redakcyjne polecajki komiksowe, filmowe oraz serialowe.
Nasze wybory, jak w każdej topce są subiektywne, dlatego z wielką chęcią usłyszymy, kogo byście wy widzieli i widziały w takim zestawieniu!
L – Stars are Legion, Kameron Hurley
Zacznijmy z przytupem. Lesbijki w kosmosie! Babskie science fiction – nie tylko dlatego, że napisane przez kobietę. W Stars are Legion nie ma ani jednej postaci męskiej.
Kameron Hurley znana jest z tego, że w swoich powieściach zawiera tyle postaci LGBTQ, ile tylko może zmieścić. Stars are Legion to jej najnowsza powieść i początek kolejnej intrygującej serii. Zan, główna bohaterka, budzi się nagle z amnezją. Nie wie co się wokół niej dzieje, ale osoby, które ją otaczają są niesamowicie intensywne. Populacja ludzi mieszka na ogromnych okrętach, podróżujących przez kosmos. Ten świat nazywa się Legion. I umiera. Zan jest jedyną osobą, która ma szansę zapanować nad okrętem Mokshi i wyrwać się z Legionu. Dodatkowo, jak to u Hurley bywa, przez fabułę przewijają się wątki macierzyństwa, okaleczenia, organicznej technologii oraz kobiet u władzy (niekoniecznie zawsze świetnie dostosowanych do tej roli). Wszystkie związki, siłą rzeczy, są homoseksualne.
Żadna powieść Hurley nie została jeszcze wydana w Polsce. Stars are Legion mógłby być świetnym początkiem.
G – Simon oraz inni homo sapiens aka Twój Simon, Becky Albertalli
Simon Spier jest zwykłym, mieszkającym na przedmieściach licealistą – jego życie przebiega w miarę bez większych zwrotów akcji oraz dramatów. Fakt, ma jeden sekret, o którym nikomu jeszcze nie powiedział (jest gejem), ale jakoś nie wpływa on na jego codziennie funkcjonowanie. Zwłaszcza, że o tej swojej tajemnicy może porozmawiać z Blue – chodzącym do tej samej szkoły chłopakiem, również gejem, którego w życiu na oczy nie widział. Otóż chłopcy poznali się dzięki licealnemu Tumblerowi jakiś czas temu i piszą do siebie maile. Wszystko zmienia się w dniu, w którym Simon zapomina wylogować się z poczty na szkolnym komputerze i zaczyna być tak-jakby subtelnie szantażowany. A jeśli jest coś, do czego nie chce dopuścić to jest tym z pewnością wyoutowanie Blue.
Dużą zaletą powieści Albertalli jest to, że opowiada właśnie o zwykłym chłopaku, którego nie dotknęły żadne traumy czy nieszczęścia, mające wpływ na refleksję nad własną psychoseksualną tożsamością. Simon zakochuje się w Blue, ponieważ jest takim a nie innym człowiekiem i to, jak przedstawiła ten proces autorka, jest po prostu wyjątkowo urocze. Jednocześnie głównego bohatera powieści czeka nie tylko zrewidowanie tego, co wie na swój temat, ale również tego, jak wyglądają jego relacje z otoczeniem. Ze zdziwieniem bowiem odkryje, że nie ma pojęcia, co dzieje się w życiu przyjaciół, chociaż spędzają ze sobą czas prawie codziennie. Simon oraz inni homo sapiens to opowieść o nastoletniej miłości, ale nie tylko, bo przecież nasze życia nie ograniczają się jedynie do uniesień serca, prawda?
Simon ukazał się nakładem Papierowego Księżyca, a jego ciąg dalszy – Leah on the Offbeat – został zapowiedziany przez Czwartą Stronę. W czerwcu tego roku w polskich kinach zawitała również ekranizacja tej powieści pod tytułem Twój Simon.
B – Nightrunner, Lynn Flewelling
Cykl Nightrunner Lynn Flewelling opowiada historię Seregila i Aleca, którzy w służbie Królowej i jej Maga stają się dyplomatami, szpiegami… a czasem nawet złodziejami. Seregil jest doświadczonym przez życie arystokratą, Alec – młodym myśliwym, który nie umie żyć w mieście. Wisząca w powietrzu wojna nie ułatwia mu przystosowania się do nowego środowiska, ponieważ musi zmierzyć się nie tylko z politycznymi intrygami, ale również z emocjonalnym bałaganem, który powoduje w jego życiu Seregil.
Fabuła nie jest specjalnie zaskakująca, ale książka zdecydowanie nadrabia dobrze skonstruowanymi postaciami – zarówno pierwszo jak i drugoplanowymi – a także wielobarwnym światem. Poza tym ile znacie powieści, w których główny bohater zamienia się w cegłę i ta zmiana ma fabularny sens?
A poza tym, powieści Lynn Flewelling to jedne z pierwszych, solidnych książek fantasy z pierwszoplanowymi, biseksualnymi bohaterami, które ukazały się w głównym, wydawniczym nurcie.
W języku polskim nakładem Zysk i S-ka dostępne są dwa pierwsze tomy serii – Szczęście w Mrokach i Na tropach ciemności, trzeci, Traitor’s Moon nie doczekał się przekładu, gdyż wydawcy nie podobał się wątek męsko-męskiego romansu. Wspomniane książki ukazały się w 1999 roku i dostępne są wyłącznie w bibliotekach lub w antykwariatach.
T – Pęknięta Ziemia, N.K. Jemisin (trylogia)
W Pękniętej Ziemi jest kilka nieheteronormatywnych związków. Większość czytelników zakochało się w trójkącie Sjenit-Alabaster-Innon (ja do tych osób także należę), ale tu skupię się na Tonkee – naukowcu zajmującym się górotworami, wynalazcy i bardzo odważnej, czasami lekkomyślnej, osoby. Która jest przy okazji trans – od dziecka czuła, że jest dziewczyną. W świecie Bezruchu nie ma to żadnego znaczenia, koniec świata przebija jakiekolwiek uprzedzenia (no, może nie wobec górotworów). Dobrze jest jednak zaznaczyć, że jest to postać kanonicznie trans, bez podtekstów czy queerbaitingu.
W Polsce cała seria ukazała się nakładem wydawnictwa SQN i jeśli jeszcze po nią nie sięgnęliście, to koniecznie musicie to nadrobić. Omija was kawałek niemalże idealnej historii.
Q – Magnus Chase i Bogowie Asgardu, Rick Riordan (trylogia)
O tej serii Ricka Riordana można by pisać wiele, z punktu widzenia jednak tej topki, najważniejsza jest jedna z występujących na jej kartach postać – Alex Fierro. To zmienno- i płynnopłciowy najnowszy einherij w Walhalli, utalentowany tak artystycznie jak i wojennie. Trzeba przyznać, że autor całkiem nieźle poradził sobie narracyjnie z taką osobą: Alex informuje swoich kolegów i koleżanki, jak aktualnie się czuje oraz jakimi zaimkami powinno się do niego/niej w danym momencie zwracać. Riordan nie poszedł również na łatwiznę, przedstawiając Fierro na przykład tylko jako dziewczynkę, a jej męską tożsamość pozostawiając jedynie w sferze deklaratywnej, choć troszkę mógł te wizerunki bardziej zrównoważyć. Na uwagę na pewno zasługują również relacje Alex z Magnusem, który nie tyle akceptuje taką tożsamość nowego sąsiada z piętra 19., co po prostu przechodzi nad tym faktem do porządku dziennego i stara się zwracać do Fierro w odpowiedni sposób. Poza samym dobrym przedstawieniem zmiennopłciowości bohaterów (wszak mamy jeszcze na scenie Lokiego), Riordan pozwolił sobie również na potępienie rodziców wyrzucających na ulicę niemieszczące się w wygodnych, binarnych pudełkach dzieci, co według statystyk w Stanach Zjednoczonych jest, niestety, nagminne.
Cała trylogia o Magnusie Chase ukazała się nakładem Galerii Książki i jest luźno powiązana z pentalogią o Percym Jacksonie.
A – Every Heart a Doorway, Seanan McGuire
O niezwykle klimatycznej noweli Seanan McGuire – Every Heart a Doorway, możnaby napisać sporo. W dużym skrócie jest to historia dzieci, które miały okazję znaleźć się w innych, magicznych światach, a gdy z nich wróciły, nie pasowały już do tego, w którym się urodziły. Takie dzieci – wśród nich Nancy – trafiają do niezwykłego Domu prowadzonego przez panią West. W nim mogą znaleźć bezpieczną przystań, wśród osób które mają podobne do nich doświadczenia. Niestety – Nancy nie ma takiej szansy, ponieważ krótko po jej pojawieniu się w Domu dochodzi do tragedii.
Tożsamość seksualna Nancy nie stanowi jej głównej cechy, została pokazana w sposób bardzo naturalny. Co ważne – nie tylko półsłówkami i zawoalowanymi sugestiami; bohaterka wprost określa się jako osoba aseksualna. To o tyle istotne, że wielu autorów tak głównonurtowych, jak i wydających swoje powieści w mniejszych oficynach, zapomina lub boi się mówić o orientacji seksualnej bohaterów otwarcie, licząc na (nie)domyślność osób, do których kierują swoje książki.
Niestety, książka Every Heart a Doorway, wciąż nie ukazała się w języku polskim i o ile wiem, żadne wydawnictwo nie ma jej w swoich planach wydawniczych.
Autorki topki: Diana Cereniewicz, Agata Włodarczyk, Anna Kwapiszewska.
