Ziemia ludzi zapomnianych to drugi tom trylogii Zanim nadejdzie jutro autorstwa Joanny Jax, opowiadającej o tułaczce Polaków zesłanych do Kazachstanu w czasie II wojny światowej. Ich podróż do obcego kraju okazała się pełna bardzo smutnych i niewyobrażalnie okrutnych przeżyć. Wiecznie głodni, przemarznięci, pozbawieni możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb, przebywając w ekstremalnych warunkach musieli znaleźć sposób, by przetrwać każdy kolejny dzień. Jak potoczyły się ich losy, czy zdołali pogodzić się ze swoim przeznaczeniem nie tracąc jednocześnie zmysłów i ochoty do dalszego życia? Bestialstwo ze strony oprawców i katorżnicza praca skutecznie odbierało im wszelką z niego radość. Nie jestem w stanie w pełni pojąć ich cierpienia, ale każdy z nich jest dla mnie bohaterem. Dzięki tej książce utwierdzam się także coraz mocniej w przekonaniu, że trzeba doceniać dobro w każdej postaci i dzielić się nim z innymi. Jesteście ciekawi jak osoby poznane w pierwszej części tej trylogii poradzili sobie z niezwykle trudną sytuacją, w której się znaleźli i czy udało im się bezpiecznie powrócić do ojczyzny?
Ziemia ludzi zapomnianych to opowieść, która fanom książek z historią w tle raczej nie dostarczy nowej wiedzy na temat życia ludzi na zesłaniu oraz odbywania kary przez więźniów wojennych. Jednakże autorka za pomocą przypisania tych niewdzięcznych ról znanym nam już z poprzedniej części postaciom, wzmacnia realizm tamtych wydarzeń. Czy w tym całym horrorze będą oni potrafili wykrzesać z siebie choć odrobinę nadziei na odzyskanie wolności?
Podróż w nieznane
Rok 1940. Sprzymierzeńcy Stalina przymusowo umieścili wiele rozbitych podczas wojny polskich rodzin w pociągu rozpaczy i nędzy (jak w myślach go nazywam), który podążał drogą do ówczesnego piekła na ziemi – Kazachstanu. Ich dotychczasowe życie uległo diametralnym zmianom a szczęśliwe chwile pozostały tylko wspomnieniami. Błażej Piotrowski ze swoim niewidomym dziadkiem, niesforna Nelka Domosławska z mamą, siostry Kącie – Gabriela i Klara oraz aktorki – Nina i Apolonia, a także państwo Morawińscy z córką. Wszyscy oni pochodzili z różnych klas społecznych, ale w tym miejscu byli sobie równi. Jak przetrwali rozstanie z bliskimi i skazanie na niebywale ciężką pracę? Czytając tę powieść możemy ze współczuciem obserwować ich zmagania z codziennością i podziwiać niezwykłą siłę do walki z przeciwnościami losu.
Jax równolegle w czasie opowiada o sytuacji więźniów politycznych odbywających swój wyrok w obozie pracy. Wśród nich znalazł się mąż Niny – Paweł Zawiślański, saksofonista Kuba Staśko i jego przyjaciel Tobiasz Morawiński. Czy mężczyźni dostali szansę na ponowne spotkanie z rodziną? Na co dzień towarzyszyły im okropne warunki, bezradność, nie zabrakło również chwil zwątpienia, ale także nadziei na uwolnienie i dalsze, lepsze życie. Skomplikowane losy niektórych bohaterów, którym towarzyszyło cierpienie, wzbudzają zainteresowanie oraz próbę zrozumienia ich wyborów często podyktowanych bólem towarzyszącym im w tym ciężkim czasie. Z pewnością lata panowania Stalina to najgorszy okres w dziejach naszych rodaków. Tym, którym przyszło wówczas żyć należy się wieczna pamięć i ogromny szacunek. Zanim nadejdzie jutro jest jego wartościowym wyrazem.
Głód, ubóstwo i nędza
Świat przedstawiony w powieści oczywiście nie jest piękny, wesoły ani też utrzymany w sielankowej atmosferze. Bohaterowie zmierzają się ze złem, okrucieństwem ze strony innych ludzi, wyniszczającym głodem, śmiercią i stratą najbliższych. Klimat powieści może wprowadzić w ponury nastrój, chociaż nie brak tu też chwili radosnych – za przyczyną pomysłów małej Nelki, która, jak już wiemy jest dość psotnym dzieckiem. Te chwile rozbawienia były miłą odskocznią od poruszających i wzbudzających smutek wydarzeń. Wiadomo, że nikt nie oczekuje po książce o tak trudnej tematyce dobrej rozrywki powodującej u odbiorców salwy śmiechu, ale warto dodać, że pośród tej wszechobecnej krzywdy trafiały się weselsze momenty.
Podczas czytania czasami z równowagi wytrącały mnie jedynie wyrazy obcojęzyczne, których autorka użyła bardzo dużo w tej części. Trzeba po raz kolejny pochwalić ją za dogłębny reaserch pozwalający odtworzyć w jakim najdrobniejszych szczegółach otoczenie tamtych miejsc. Z łatwością można sobie je wyobrazić, dziwiąc się zarówno lichym otoczeniem, jak i ówczesną sytuacją gospodarczą ludzi pozbawionych przynależności narodowej.
Wdzięczność i pokora
Druga część trylogii Zanim nadejdzie jutro jest bogata w smutne i przejmujące historie. Opisuje zupełnie inną rzeczywistość niż ta, która jest nam znana. Bohaterowie, do których zdążyłam się przyzwyczaić muszą stoczyć walkę o życie swoje i najbliższych im osób, niekoniecznie związanych z nimi więzami krwi. Niejednokrotnie znajdują się w sytuacji bez wyjścia i muszą podejmować trudne decyzje a ich największym marzeniem staje się otrzymanie kromki chleba. Takie historie uczą pokory i wdzięczności za posiadane dobra. Niewątpliwie warto być świadomym dziejów swojego narodu a dzięki takim książkom możemy je poznać w sposób przystępny i niezwykle ciekawy. Choć patrzymy na nie z dystansem to mamy świadomość, że tak było naprawdę. Zdążyłam polubić bohaterów i jestem ciekawa jak ułożą sobie dalsze życie po tak okrutnym jego etapie. Z pewnością czeka ich jeszcze nie jeden problem w ostatniej części trylogii. Mam nadzieję, że każdy z nich odnajdzie w końcu swoją bezpieczną przystań.
Tytuł: Ziemia ludzi zapomnianych
Autor: Joanna Jax
Wydawnictwo: Wydawnictwo Videograf
Ilość stron: 400
ISBN: 978-83-78356-99-8