Bardzo wielu polityków, zwłaszcza tych piastujących wysokie stanowiska, po zakończeniu kariery, decyduje się wkroczyć na ścieżkę pisarską. Dotyczy to przede wszystkim prezydentów oraz premierów (wraz z współmałżonkami), a spod ich pióra w zdecydowanej większości wychodzą autobiografie, wspomnienia, bądź traktaty polityczne. Co się jednak stanie, gdy jeden z najbardziej poczytnych autorów thrillerów połączy swe siły z byłym przywódcą największego zachodniego mocarstwa?
Niespodziewana diarchia
Pierwsza z wspomnianych osób to James Patterson – twórca kryminałów, stale okupujący listy światowych bestsellerów. Autor stanowiący wręcz osobną markę, jeśli chodzi o publikowane przez siebie powieści sensacyjne. Natomiast kolejna to Bill Clinton, czterdziesty drugi prezydent Stanów Zjednoczonych. Pełnił funkcję przez 8 lat, i wciąż, pomimo licznych skandali, większość Amerykanów uważa, że bardzo dobrze sprawował swój urząd. Ze spotkania tak różnych osobistości mogło powstać tylko jedno – powieść łącząca dwie największe dziedziny życia wspomnianych panów – thriller polityczny. Gdzie jest Prezydent to dumny przedstawiciel gatunku. I wbrew moim początkowym obawom, nie jest to stworzony na szybko, z różnych wizji i wątków, potwór Frankensteina. To pełnoprawny labirynt polityki, pełen sensacji i napięcia, z którego nie chce się wychodzić.
Zaginął czy uciekł?
Tytuł oraz przeszłość jednego z współautorów powieści zgodnie sugerują nam rolę głównego bohatera. Jest nim fikcyjny prezydent Stanów Zjednoczonych, Jonathan Lincoln Duncan, u kresu swej pierwszej kadencji, w latach mniej więcej współczesnych. Co prawda w treści brak konkretnego określenia czasu wydarzeń, jednakże świat przedstawiony sugeruje końcówkę drugiej dekady dwudziestego pierwszego wieku. Jonathan, z uwagi na zdecydowane i bezkompromisowe reformy, nie osiąga szczytów popularności, a w dodatku, po śmierci żony, znacznie podupadł na zdrowiu. Jest jednak lubiany przez wyborców – były żołnierz, oddany patriota, nawet podczas tortur w irackim więzieniu, nie zdradził swego kraju. Znacznie mniejszą sympatią darzą go pozostali politycy, zarówno z opozycji, jak i jego własnej partii. Bieżącą pracę prezydenckiej kancelarii oraz plany konkurentów dotyczące odwołania obecnej głowy państwa przerywa niespodziewany atak terrorystyczny. Zagrożenie okazuje się ogromne – jeśli zamach się powiedzie, oznacza to upadek USA oraz potencjalną globalną wojnę nuklearną. W dodatku w Białym Domu znajduje się sprzymierzeniec przestępców. Jonathan musi więc ściągnąć drogi garnitur i zniknąć z linii kamer, by uratować swój kraj.
Ciągła niepewność
Historia trzyma czytelnika w napięciu od pierwszej do ostatniej wręcz strony. Początkowe kilkanaście rozdziałów opiera się co prawda głównie na wywołaniu strachu i niepewności, jednak nie uważam tego za wadę. Dowiadujemy się wielu szczegółów dotyczących pracy Białego Domu – hierarchii wśród współpracowników prezydenta, układu sił w systemie dwupartyjnym, śledzimy nawet przygotowania do głosowania nad odwołaniem ze stanowiska głowy państwa. Ten ostatni wątek, tak zwany impeachment, poznajemy zapewne z pierwszej ręki – próba usunięcia Billa Clinton z urzędu przez decyzję Senatu z 12 lutego 1999 roku ostatecznie zakończyła się porażką. Początkowe spowolnienie akcji daje nam też okazję do bliższego poznania Jonathana: jego charakteru, przekonań, przeszłości, życia rodzinnego oraz towarzyskiego. Fabuła przyśpiesza bardzo płynnie, stopniowo potęgując poczucie zagrożenia. Nie sposób przedstawić ją bardziej szczegółowo, nie omawiając przy tym konkretnych zdarzeń czy bohaterów. A warto poznać ich osobiście, dać wciągnąć się w toksyczny świat polityki i wciąż zastanawiając się „Kto jest przyjacielem, a kto zdrajcą?”, wraz z prezydentem, spróbować uratować świat.
Bliskość perfekcji
Gdy już raz usiądzie się do Gdzie jest prezydent, liczba przeczytanych stron rośnie bardzo szybko – powoduje to przede wszystkim wciągająca historia, odsłaniającą coraz to nowe postacie oraz wątki, ale też kwestia stricte techniczna. Otóż książka posiada dość sporą czcionkę oraz jest podzielona na dużą liczbę rozdziałów – każdy z nich zawiera około czterech stron. Użyty font uważam za zaletę, sprzyja on płynnemu czytaniu, jednakże czasem akcja niepotrzebnie wyhamowuje przez wspomniany podział. Historia postaci znajdujących się w tej samej lokacji, analizujących dany temat, czy też biorących udział w jednym wydarzeniu nie musi, a wręcz nie powinna, być tak często przerywana nowym rozdziałem. Mam wrażenie, iż autorzy, bądź wydawca, chcieli w ten sposób sztucznie zwiększyć liczbę stron. Nie rozumiem także, dlaczego polski wydawca zinterpretował oryginalny tytuł powieści The President Is Missing (w wolnym tłumaczeniu: Prezydent zaginął) jako Gdzie jest Prezydent. Bezpośredni przekład znacznie lepiej oddaje charakter misji Jonathana, a także reakcję otoczenia na jego zniknięcie. Ale wszystko to stanowi niewiele znaczące, subiektywne w odczuciu, błędy. Historia, jako całość, praktycznie nie ma słabych punktów: postacie są wiarygodne, logika ciągu zdarzeń została zachowana, ekspozycja świata i bohaterów jawi się jako subtelna, a zdarzenia jak najbardziej prawdopodobne. W błędzie są jednak ci, dla których oznacza to, że książka jest prosta. Momentami potrafi być naprawdę wymagająca – mimo wszystko spędziłem przy niej kilka wieczorów, lecz nie żałuję żadnego z nich. Jedynie zakończenie jest odrobinę zbyt… „amerykańskie”.
Tytuł: Gdzie jest Prezydent
Autorzy: Bill Clinton, James Patterson
Wydawnictwo: Znak
Liczba stron: 535
ISBN: 9788324058235
