Doriana Graya zna prawie każdy. Jest to postać na tyle kultowa, że prawdopodobnie wielu miłośników popkultury natrafiło na nią w jakimś filmie lub serialu. Dom grozy, Chilling Adventures of Sabrina czy Liga niezwykłych dżentelmenów – to tylko niektóre z produkcji, w których spotkać można tego osobliwego bohatera. Jak jednak wyglądała stworzona przez Oscara Wilde’a historia prawdziwego, klasycznego Doriana, mającego duszę zaklętą w obrazie?
Dusza zaklęta w obrazie
Dla Basila Hallwarda Dorian Gray jest prawdziwą inspiracją. Mężczyzna, zafascynowany pięknem i delikatnością młodzieńca, tworzy wiele jego podobizn. Jedna z nich jednak jest wyjątkowa. Basil ma wrażenie, że malując ją, oddał kawałek swojej duszy.
>> Polecamy: 5 powodów dlaczego kocham „Anię z Zielonego Wzgórza”<<
Pewnego dnia u artysty dochodzi do spotkania Doriana z cynicznym i posiadającym charakterystyczne poglądy Lordem Henrym Wottonem. Nowa znajomość szybko przeradza się w przyjaźń. Dorian stara się czerpać z mądrości starszego mężczyzny jak najwięcej. Kiedy jednak podczas spotkania z ukochaną, gdy dochodzi do zderzenia świata teatru z rzeczywistością, młodzieniec kieruje się zasadami przedstawionymi przez Henry’ego, w jego obrazie coś się zmienia. Na namalowanej twarzy pojawia się złośliwość, która przeraża młodzieńca.
Spełnione oczekiwania
Zaczynając Portret Doriana Graya, nie byłam pewna, czego się spodziewać. Znałam postać Doriana z różnych produkcji, lubiłam ją, dlatego bałam się rozczarowania pierwowzorem. Już po kilkunastu pierwszych stronach stwierdziłam jednak, że moje obawy były bezpodstawne. Powieść Oscara Wilde’a okazała się kawałkiem naprawdę dobrej literatury.
Portret Doriana Graya przedstawia historię mężczyzny, wkraczającego w dorosłość. Początkowo niewinny młodzieniec, jakim jest Dorian Gray, pod wpływem bliskiego przyjaciela zmienia się. Postrzegane przez niego granice pomiędzy dobrem i złem się zacierają. Wilde przedstawił powolny proces zamiany młodzieńca w pewnym stopniu naiwnego w brutalnego, pozbawionego skrupułów mężczyznę. Cała powieść to przedstawienie XIX-wiecznego człowieka, który z każdym kolejnym niemoralnym czynem zmienia się w osobę nieprzestrzegającą żadnych zasad.
Tym, co jednak najbardziej fascynuje w bohaterze, jest jego związek z obrazem. Portret staje się odbiciem duszy Doriana. Każdy niemoralny czyn mężczyzny nie odbija się w jego wyglądzie, lecz w wyglądzie postaci na obrazie. Wywołuje to w Dorianie strach, powoli przemieniający się w szaleństwo. Autorowi udało się niezwykle wyraźnie uchwycić zależność pomiędzy pięknem wewnętrznym a pięknem zewnętrznym. Pokazał, w jaki sposób one oba ze sobą współgrają. Dzięki temu podczas lektury czytelnik z fascynacją śledzi losy postaci. Z rosnącym zainteresowaniem i w napięciu obserwuje upadek moralny bohatera, który zbyt szybko starał się wkroczyć w świat dorosłych, przez co jego wyobrażenia o otaczającym go świecie zderzyły się z brutalną rzeczywistością.
Wątki niepopularne
Tym, co najbardziej intryguje, jest odwaga autora i pokazanie w powieści wątków mogących przysporzyć mu wiele problemów. Nie bez powodu przecież tuż po publikacji Portret Doriana Graya został uznany za skandaliczny. Wilde, aresztowany w 1895 roku za praktyki homoseksualne, wówczas karane w Wielkiej Brytanii, w jedynej opublikowanej książce nie stronił od poruszania wątku tożsamości płciowej. Jeden z jego głównych męskich bohaterów wprost mówił, że nigdy nie podobały mu się kobiety. Był duchowo i cieleśnie zauroczony innym mężczyzną. I choć przez wiele lat publikacja ta objęta była cenzurą, współczesny czytelnik może sięgnąć do wydania pełnego i przekonać się, jak wątek homoseksualizmu został przedstawiony w XIX wieku.
Zaletą powieści jest również jej język. Przez klasyki czasami nie można przebrnąć, zwłaszcza osobom niezbyt przepadającym za długimi opisami. Oscarowi Wilde’owi udało się stworzyć opowieść wartościową ujętą w proste słowa. Autor potrafił w jednym, krótki zdaniu zawrzeć myśl, której wyrażenie komuś innemu mogłoby zająć cały akapit. Nie zdecydował się na rozwinięcia danych problemów, ale nakreślał je i poddawał w wątpliwość, pozostawiając czytelnikowi decyzję o tym, co sądzić na dany temat.
Dwa sposoby czytania
Warto zauważyć także, że mimo prostego języka, powieść przepełniona jest wieloma wtrąceniami autora na temat kultury, sztuki czy społeczeństwa. Oscar Wilde przez usta wykreowanych postaci wyrażał krytyczne poglądy względem konkretnych zachowań ludzkich. W prostych zdaniach zamykał głębsze sensy.
Dlatego Portret Doriana Graya można czytać na dwa sposoby – jako pasjonującą, pełną fikcji i fantastyki powieść o upadku moralnym człowieka lub jako historię z drugim dnem, opowiadającą nie tylko o zepsuciu człowieka, lecz również całego świata go otaczającego.
Tytuł: Portret Doriana Graya (nowe wydanie)
Autor: Oscar Wilde
Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Ilość stron: 240
ISBN: 978-83-8202-320-6
Więcej informacji TUTAJ
